“Your house is your home”
Maar dat is niet meer nodig; de familie is nu veilig in Warschau, in Polen.
Een paar maanden geleden was het bijna routine: wakker worden, aankleden en naar de schuilkelder in de fabriek vlakbij. “De regel was dat we weer naar huis mochten als de sirenes stopten. Maar soms hadden we thuis net onze schoenen weer aan en dan gingen ze alweer,” vertelt Lily.
Martha (3) kreeg de diagnose ‘autisme’ 6 weken voor de eerste Russische aanslagen. Haar moeder Yana, bezorgd om hun veiligheid en Martha’s situatie die door de oorlog steeds moeilijker werd, besloot om te vluchten met het gezin.
Oma Lily vertelt dat ze eerst naar Lviv gingen, maar daar konden geen betaalbaar appartement vinden. Dus reisden ze verder, naar Polen. Het gezin had de stad Cherkasy nog nooit verlaten, laat staan het land, dus het was een heftige reis: 24 uur met de bus en een urenlange wachtrij bij de grens.
“Je huis is je thuis”, zegt Yana, met een verdrietige blik in haar ogen. Je kunt zien hoe zwaar het voor ze was om Oekraïne te verlaten.
Vroeger waren Lily en Yana vrijwilliger in Ukraine: ze ondersteunden kwetsbare gezinnen. Via andere vrijwilligers kwamen ze in contact met mensen die in Polen hun huis beschikbaar stelden. Helaas vonden ze niet direct een stabiele plek: een paar dagen bij een echtpaar hier, een week bij een gezin daar en uiteindelijk een maand in een huis in Warschau. Helaas moesten ze uit dat huis weer weg, omdat de gastvrouw last had van Martha, die ze een “onopgevoed kind” noemde.
Een nieuwe kans
Op het moment dat ze het allemaal niet meer zagen zitten en terug wilden gaan naar huis, kwam er een vrijwilliger van Habitat Polen op hun pad. Hij verwees hen naar de Habitat Housing Kiosk op het treinstation in Warschau. Hoewel er een wachtlijst is, hadden Yana, Lily en Martha geluk:
“Ze brachten ons naar een appartement dat helemaal voor ons was. Ik was in shock! We hadden ook genoegen genomen met alleen een slaapkamer voor ons drieën, maar dit was ongelooflijk. De vrijwilligers brachten ons ook pannen en borden en dekens en toiletartikelen. Zelfs een nieuw matras!
Tania en Caroline, 2 Habitat vrijwilligers, zijn heel lief voor ons. Mijn moeder heeft kanker en de medicijnen die ze nodig heeft, moeten we koud bewaren. Toen de koelkast het niet deed, zorgden ze meteen voor een oplossing.”
Hoewel ze hopen dat ze weer terug kunnen naar Oekraïne, voelen Martha, Lily en Yana zich nu veilig en ondersteund. Dit was mogelijk dankzij Habitats Social Rental Program, dat al meer dan 1.000 vluchtelingen uit Oekraïne gehuisvest heeft.
“Habitat heeft inmiddels 5.700 mensen geholpen in Polen, Roemenië en Hongarije,” vertelt Rishana Haniffa, regional director of Habitat’s Ukraine crisis response, “Ze hebben nu een onderkomen voor een paar weken tot meerdere maanden en we blijven zoeken naar locaties waar we nog meer mensen een veilig onderdak kunnen geven.”
Ondertussen ervaren vluchtelingen elke dag de ups en downs van het leven in een ander land. Vandaag is een goede dag voor Lily en Yana. Ze maken een lunch, want ze krijgen bezoek: 3 mensen van Habitat Polen. Er worden wat stoelen geleend en Martha helpt haar moeder enthousiast bij het maken van de lunch. En met elke hap die ze samen nemen en elk gesprek dat ze voeren, voelt het appartement een klein beetje meer als thuis