Sreangs decennialange strijd voor grondbezit: een verhaal van volharding en community
Na tien jaar vechten voor grondbezit voor zijn gemeenschap, is Sreang (74) eindelijk tevreden met het resultaat. “Mijn grootste prestatie is het verkrijgen van het landcertificaat. Ik ben nu eigenaar van de grond en blij dat ik een huis kan bouwen,” zegt Sreang, een gemeenschapsleider uit Battambang, een van de dichtstbevolkte provincies van Cambodja. Volgens een rapport van ESCAP hebben snelle migratie en verstedelijking geleid tot meer dan 60 informele nederzettingen in Battambang stad.
Leven onder dreiging van uitzetting
Sreang woont al sinds 1985 met zijn familie, en meer dan 60 andere families, aan een openbare weg in Battambang stad. Deze families leefden voortdurend onder de dreiging van gedwongen uitzetting en verkeerden vaak in onzekere omstandigheden. Het ontbreken van eigendomspapieren weerhield de overheid ervan om verbeteringen aan de informele nederzettingen goed te keuren, zoals toegang tot water, riolering, wegen, afvalbeheer en andere voorzieningen.
De strijd voor grondbezit
Onder leiding van Sreang heeft het bewonerscomité van de informele nederzetting Ponler Prek Preah Sdach na tien jaar een akkoord bereikt met de lokale overheid om land toegewezen gekregen. Dit vereiste talloze uren vergaderen en discussiëren tussen het bewonerscomité en de gemeenschap, en tussen het comité en overheidsvertegenwoordigers.
Na unanieme instemming verplaatsten 55 families zich naar één kant van de weg. In ruil daarvoor kreeg elke familie in 2015 een stuk grond van 32 vierkante meter toegewezen van de provincie Battambang. Sommige families woonden voor de toewijzing op meer grond, anderen op minder. Degenen met meer grond waren bereid hun land te delen om hun landcertificaten te ontvangen. Deze landcertificaten beschermen de bewoners tegen gedwongen uitzetting. Het project vereist dat Sreang en de andere bewoners tien jaar op de toegewezen grond wonen voordat de provincie Battambang hen de officiële eigendomspapieren verleent.
Samen bouwen aan een betere toekomst
Met zijn landcertificaat als bewijs van eigendom, kon Sreang een lening krijgen van Habitats microfinancieringspartners KREDIT en CBIRD. Het geld gebruikte hij om een kleine vrachtwagen te kopen die zijn schoonzoon ombouwde tot een mobiele ijssalon om inkomen te genereren.
Het jaar daarop, in 2017, werkten de families samen met Habitat en 250 (!) vrijwilligers om hun huizen te bouwen. “Ik herinner me de vrijwilligers die ons kwamen helpen met bouwen, ik heb nog steeds een foto van hen in mijn nieuwe huis,” deelt Sreang. Zijn ogen vullen zich met tranen wanneer hij de slechte staat van zijn oude huis beschrijft: “In het regenseizoen liep het huis vaak onder water en soms kwamen er gevaarlijke insecten en slangen naar binnen.”
Habitat hielp Sreang en zijn buren ook om toegang te krijgen tot basisvoorzieningen zoals water en elektriciteit. De lokale organisatie Community Empowerment and Development trainde de gemeenschap in het aanleggen van goede drainagesystemen.
De onvermoeibare leider
Sreang woont nog steeds met zijn familie van 12 in Battambang stad. Hij en zijn vrouw Vanna (71) zorgen voor hun kleinkinderen terwijl hun ouders in Thailand werken. Zijn zonen die in het buitenland werken, sturen hem geld voor dagelijkse kosten. Sreang is ook nog steeds actief in zijn community. “Mijn comité werkt nauw samen, zonder anderen de schuld te geven als er iets misgaat. We vinden manieren om mensen samen te brengen.” Hij bewaart de vrede in de buurt door te bemiddelen wanneer buren conflicten hebben over land, spullen, relaties of geld.
In 2025 zullen Sreang en zijn buren eindelijk de eigendomspapieren ontvangen die hen en toekomstige generaties veiligheid en zekerheid bieden. “Mijn buren zijn mij dankbaar, en ik ben hen zeer dankbaar, we hebben elkaar gesteund om het land te krijgen,” zegt hij. Sreang heeft zijn kinderen gevraagd om het huis en het land niet te verkopen na zijn overlijden.