Bouwen met bamboe – meer dan huizen alleen

Het duurzame bouwprogramma dat Habitat Nederland in Nepal ondersteunt, startte in het voorjaar van 2011 en heeft inmiddels honderden mensen geholpen een betere toekomst op te bouwen. Een terugblik op 6 jaar bouwen met bamboe.

In Nepal leeft een groot deel van de bevolking in armoede. Vooral op het platteland is de armoede groot. Volgens cijfers van de VN wordt 59% van de plattelandsbevolking als arm geclassificeerd. Hier heeft de bevolking te weinig eten, geen schoon drinkwater of een fatsoenlijk toilet en leeft in lekkende krotten.

Mensen uit de laagste kasten, en dan met name de vrouwen, lijden het meest onder de armoede en hebben nauwelijks toegang tot onderwijs om hun situatie te verbeteren. Tel daarbij de vele natuurrampen – overstromingen, landverschuivingen en een grote aardbeving in 2015 – en je begrijpt dat dit mooie land en haar kleurrijke bevolking een steuntje in de rug kunnen gebruiken!

duurzame huisvesting en armoedebestrijding

Op zoek naar betaalbare woningen voor de arme bevolking heeft Habitat een traditionele bouwtechniek – bouwen met bamboe – in ere hersteld. Met dit snelgroeiende materiaal wordt het bouwen van een goede en betaalbare woning toegankelijk voor mensen die anders alleen konden dromen van een goed huis.

In het Zuidoosten van Nepal zijn bamboekwekerijen opgezet en vrouwen getraind in het kweken en verwerken van bamboe tot bouwmateriaal. Om de bevolking enthousiast te maken voor het bouwen met bamboe zijn voorbeeldhuizen gebouwd en vakmensen in de bouw opgeleid. Zo biedt Habitat niet alleen betere onderkomens, maar ook scholing en werk. Hiermee krijgt de lokale bevolking financiële zelfstandigheid en vermindert de armoede.

Van het kweken van bamboe…
Bamboe kweken is een intensief proces. De kleine bamboeplantjes hebben tijd en aandacht nodig, en hoewel bamboe veel sneller groeit dan de gemiddelde boom, kost het nog wel 6 jaar voordat je er echt profijt van hebt. Habitat heeft het ondernemerschap van vrouwen gestimuleerd door ze te trainen in kweek- en oogst-technieken en in kwekerijbeheer. In iedere kwekerij kweken de vrouwen elke zes maanden 1.500 plantjes op, die daarna worden overgeplaatst naar grote bamboeplantages waar ze verder worden verbouwd tot enorme bomen tot wel 30 meter hoog. Na het 6e jaar kun je van een volwassen bamboestruik elk jaar 4 of 5 grote bamboestokken oogsten tot wel 10 meter lang, zeer geschikt voor de huizenbouw.

… tot het bouwen van een huis…
Als je betonnen palen vervangt door bamboestokken, en bakstenen muren door prefab bamboe ‘matten’ die je vervolgens pleistert, breng je de kosten van een huis aanzienlijk naar beneden. Hierdoor wordt het ook voor de armste mensen mogelijk om een degelijk huis te bouwen.

… en een beter leven!
Niet alleen het kweken van bamboe, maar ook de productie van deze prefab-materialen is een inkomstenbron waarmee vele gezinnen zichzelf kunnen onderhouden. Het werken met lokaal verkregen bouwmaterialen en traditionele bouwtechnieken bevordert niet alleen ondernemingslust en de positie van vrouwen, maar vergroot ook de waardigheid en de trots van de gemeenschappen. Niet in je eentje het wiel willen uitvinden, maar samen elkaars kennis op waarde schatten en benutten. Ook dat aspect is een belangrijke motor achter het succes van het bamboeproject in Nepal.

Lees hoe weduwe Runa een bamboehuis bouwde

De resultaten van het project op een rij

In dit project lag de nadruk dus niet alleen op het bouwen van huizen. De nadruk lag vooral op het stimuleren van het gebruik van duurzame bamboe, het opzetten van de bamboekwekerijen en de trainingen om een inkomen te genereren. Maar uiteraard zijn er binnen het project ook huizen gebouwd.

• 2.400 vrouwen leerden hoe zij verkoopbare huisvestingsproducten kunnen produceren; zij kregen trainingen in het weven van matten en de productie van andere huishoudelijke artikelen van bamboe
• 80 vrouwen volgden training om bamboekwekerijen op te zetten
• 900 vrouwen volgden trainingen om bamboe te verbouwen en oogsten
• 35 vrouwen zijn opgeleid als metselaar. Ze hebben onder andere geleerd om in 7 dagen een bamboehuis te bouwen.
• 45 bamboekwekerijen zijn opgezet op 52 hectare grond is bamboe uitgeplant
• op 253 hectare braakliggend terrein en rivierbeddingen die vaak overstroomden is bamboe aangeplant
• er zijn 150 bamboewoningen gebouwd waardoor 740 Nepalezen degelijke huisvesting kregen.